Kan Arz Yönetiminin Geliştirilmesi, Toplama Çizelgelenmesi ve Bağış Tiplerinin Belirlenmesi

Çalışmanın Yürütücüsü
Okan Örsan Özener
Bölüm:
Endüstri Mühendisliği
Araştırma Alanları:
Kombinatoryel Optimizasyon,
İşbirlikli ve işbirliksiz Oyun Kuramı,
Tedarik Zinciri Yönetimi,
Ulaştırma,
Dağıtım ve Lojistik Sistem Planlama ve Kontrol,
Envanter Yönetimi
Proje Başlangıç Yılı:
2013
Proje Bitiş Yılı:
2016
Telefon:
0(216) 564 93 13
E-Posta:


Çalışma Hakkında:
Türkiye'de kan bağışı işlemleri çoğunlukla Kızılay tarafından yapılmaktadır. Türk Kızılayı, 1957'den beri kan toplar ve sabit ve mobil toplama siteleri aracılığıyla bağışçılardan kan toplamak suretiyle talebin yaklaşık %40'ını karşılar. Geriye kalan talep hastanelerdeki kan merkezleri tarafından karşılanmaktadır. Kan tedarik zinciri tipik bir tedarik zincirinden üç açıdan farklıdır: (i) bağışların sayısı ve dolayısıyla kan tedarik miktarı, zamanla değişir ve kapasite artırımı veya fazla mesai kararları ile kolayca kontrol edilemez; (ii) tüm kan ve kan ürünlerinin ömrü kısadır; (iii) bağışlanan kan, bağıştan sonraki 18 saat içinde ve tercihen bağıştan sonraki 6 saat içinde işlenmelidir. Bu nedenle, kan tedarikini yönetmek son derece dinamik bir sorundur ve federal ve yerel yönetimlerin kan ürünlerinin yeterli bir şekilde tedarik edilmesini sağlamak büyük bir zorluktur. Verimsiz kan tedarik yönetimi, atma, depolama ve bağış maliyetleri nedeniyle sağlık bakım masraflarının artmasına neden olur. Daha da önemlisi, kan ürünlerinin yetersiz bulunması sonuçta hayat kaybına neden olabilir.
Projenin amacı kan tedarik zinciri yönetiminin daha etkin ve verimli yapılması için uygun politikalar belirlemek ve bu politikaların doğru şekilde hayata geçirilebilmesi için operasyonel süreçleri tanımlamaktır. Bu bağlamda kan bankalarının ve mobil bağış lokasyonlarındaki bağış dağılımı göz önüne alınıp, doğru ulaştırma çözümleri ile bozulan kan ve kan ürünlerini minimize edecek sistemler geliştirilmiştir. Buna ek olarak, Aferez yöntemi ile kan bağışından elde edilecek verim artışı değerlendirilmiş ve bu artışı maksimize edecek bağışçıya özel bağış takvimi oluşturacak bir sistem tasarlanmıştır.
Project Finding:
Proje sonunda kan bağışı toplama operasyonları için optimuma yakın politikalar belirlenmiş hem kan bağışından elde edilecek kan ve kan ürünü kullanımını artıracak, hem de maliyeti minimize edecek çözümler geliştirilmiştir. Buna ek olaran kan ürünleri envanterinin etkin ve verimli şekilde yönetimi için gelişmiş optimizasyon tekniklerine dayanan bağış takvimi belirleme yöntemi geliştirilmiştir.
Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri:
SKH 3, SKH 9
Sürdürülebilir Kalkınma Alt Hedefleri:
SKH 3.8, SKH 9.1, SKH 9.4